Pomocy J.Polski

10.09.2005

14:09

[1]

pikolo [ Konsul ]

Pomocy J.Polski

potrzebuje jakis linkow do opisu szlachty polskiej w Panu Tadeuszu , prosze o pomoc , dz.

10.09.2005

14:11

[2]

Tomus665 [ Legend ]

W utworze "Pan Tadeusz" Adam Mickiewicz bardzo dokładnie opisuje polska szlachtę. Przedstawia zarówno jej wady, jak i zalety. Warstwa ta nie była jednolita, więc w utworze spotykamy bogatych (domownicy i goście dworu w Soplicowie) jak i biednych (mieszkańcy dobrzyńskiego zaścianka) jej przedstawicieli. Ponad tym jest jej najbogatsza część - magnateria, do której przynależy nieżyjący Stolnik Horeszko i Hrabia. Mieszkańcy dworu dzielą się jeszcze na inne grupy: posiadaczy ziemskich (Sędzia Soplica), średnio zamożna szlachtę( Podkomorzy), szlachtę urzędniczą i służbę dworską (Wojski, Asesor, Protazy).

Poważanie w tych grupach jest zależne od stanu posiadania, z którego wynika styl życia i stosunek do tradycji.

Najbardziej wyrazista cecha szlachty jest patriotyzm i przywiązanie do tradycji. Jacek Soplica, który walczył za ojczyznę na frontach i powrócił do kraju pod przebraniem, zajmując się pracą emisariusza, a także Maciej Dobrzyński, który wiele razy stawał w szeregach polskiej armii, i który mimo tego, iż był biedny nie przyjął nagrody z uratowanie życia, są przykładami wielkich patriotów i wzorów do naśladowania. Przywiązanie do tradycji przejawia się w przestrzeganiu staropolskich zwyczajów gościnności, których żaden szlachcic nie śmiałby zaniedbać.

Czasami szlachta potrafiła zrezygnować z zemsty, gdy ksiądz Robak wyznaje prawdę Gerwazemu, ten mu przebacza. Tak samo umie się zsolidaryzować w obliczu wspólnego wroga, zostawia spór i razem walczy z Moskalami.

Młoda para - Zosia i Tadeusz uwłaszcza chłopów, realizując przy tym idee wolności i równości ludzi.

Jednak polska szlachta nie posiadała tylko zalet, miała tez i sporo wad. Główną był umiłowanie do pieniactwa, wszczynania awantur, bijatyk. Takim pieniaczem był w młodości Jacek Soplica. Duma i pycha Stolnika Horeszki doprowadziły do tego, że wolał unieszczęśliwić swoja córkę Ewę, niż wydać ją za niezbyt bogatego ziemianina. Szlachta nie jest tez dostatecznie wykształcona, często bywa lekkomyślna. Świadczy o tym chociażby niezrozumienie przemówienia Hrabiego przez Sędziego o architekturze gotyckiej zamku. Inna cecha wspólna było umiłowanie do procesowania się, doskonała ilustracją tego zjawiska był spór Asesora z Rejentem o charta oraz proces Soplicy z Hrabia o zamek, w którym żadna ze stron nie chce ustąpić. Pamiętliwość i zawistność Gerwazego zmusza go do pomszczenia śmierci Stolnika i rezygnuje z zemsty dopiero, gdy ksiądz Robak wyjawia mu prawdę na łożu śmierci. Cechą szerzącą się wśród szlachty było upodobanie do obcej kultury i zwyczajów, szczególnie francuskich. Bezkrytyczne zapatrzenie w cudze wzorce, a lekceważenie narodowych, było szczególnie wytykane przez Adama Mickiewicza, zamieszcza przysłowie: "Co Francuz wymyśli, to Polak polubi". Takimi kosmopolitami byli Hrabia i Telimena. Bardzo śmieszna wydaje się skłonność Hrabiego do przezywania romantycznych przygód. Z zachwytem wspomina zagraniczne krajobrazy, zaś nie dostrzega, piękna w ojczyźnie. Telimena szczyci się swoimi wyjazdami za granice, czy decyduje się poślubić Rejenta tylko jeśli zacznie ubierać się według mody francuskiej.

Szlachta oprócz wad i zalet miała tez swoje przyzwyczajenia, lubowała się w jedzeniu i piciu oraz polowaniach. Organizowała bardzo wystawne przyjęcia i bankiety, w przygotowaniu, których brało udział kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu kucharzy. Polowania musiały być bardzo dokładnie planowane i przebiegały według ścisłych reguł.

Oprócz ogółu szlachty Adam Mickiewicz bardzo wyraźnie opisał poszczególne postacie, których indywidualizm wyraża się w charakterystycznych dla nich gestach, mimice i cechach. Nie uogólniał tej grupy społecznej, starał się ja nam jak najbardziej przybliżyć. Jej przywary opisywał z lekkim humorem. Jej reprezentanci wzbudzają sympatię czytelnika, czasem rozśmieszają sarmackimi nawykami, niekiedy drażnią, ale porywają swoim szczerym, dowiedzionym czynami patriotyzmem.

10.09.2005

14:21

[6]

Tomus665 [ Legend ]

Adam Mickiewicz z niezwykłym sentymentem opisywał szlachtę polską, z której sam się wywodził, tworząc niemal sielankowy obraz życia dworskiego. Ta sielankowa atmosfera różni "Pana Tadeusza" od innych utworów poety, czyni go jakby bardziej romantycznym. Mimo sentymentu poeta potrafi zdobyć się na obiektywizm, ukazując zarówno zalety jak i wady szlachty. Dominującą cechą polskiej szlachty jest patriotyzm i przywiązanie do tradycji. Działalność księdza Robaka pada na podatny grunt, szlachta nienawidzi Moskali i jest gotowa z nimi walczyć. Przywiązanie do tradycji uzewnętrznia się w przestrzeganiu staropolskich zwyczajów i gościnności, którym żaden szlachcic nie umiałby uchybić.
Jednocześnie poeta dostrzega wady tego środowiska i pisze o nich najczęściej z dyskretnym humorem. Główną wadą szlachty jest pieniactwo, skłonność do awantur, burd, bijatyk i procesów. Takim pieniaczem był nawet w młodości Jacek Soplica, doskonałą ilustrację tej cechy stanowi spór Asesora z Rejentem, czy Doweyki z Domeyką, a przede wszystkim ciągnący się od wielu lat spór o zamek, w którym żadna ze stron nie chce ustąpić. Szlachta nie jest też dostatecznie wykształcona, o czym świadczą wykład Wojskiego o astronomii czy też niezrozumienie przez Sędziego mowy Hrabiego o gotyckiej architekturze zamku. Oprócz tych cech wspólnych, charakterystycznych dla całego środowiska szlacheckiego, zadbał autor także o indywidualizację postaci, która wyrażała się w charakterystycznym stroju, specyficznej mimice i ruchach, określonej pozie, a nawet w posługiwaniu się językiem, całkowicie odmiennym w ustach Rejenta, Protazego i Podkomorzego.
Ten realistyczny obraz szlachty byłby niepełny, gdyby poeta nie zauważył szerzącego się wśród szlachty kosmopolityzmu. Bezkrytyczne zapatrzenie się w cudze wzory, lekceważenie cech narodowych, były wadami społecznymi, które wytykał już Ignacy Krasicki w satyrach. W "Panu Tadeuszu" takimi kosmopolitami są Hrabia i Telimena. śmieszna jest skłonność Hrabiego do przeżywania romantycznych przygód. Niestety nie docenia też piękna ojczystej przyrody, z zachwytem wspomina lazurowy błękit włoskiego nieba.
Podobny typ reprezentuje Telimena, która mimo romantycznej pozy śmieszy czytelnika swymi zabiegami i staraniami o męża. Wiąże swe nadzieje z o wiele młodszym od siebie Tadeuszem, potem obiektem jej uczuć zostaje Hrabia, zamieniony z konieczności na Rejenta, który może zostać jej mężem, jeśli będzie się ubierał według francuskiej mody. Telimena z dumą wspomina swój pobyt w Petersburgu, chlubi się swymi znajomościami z urzędnikami carskimi.
Ten obraz życia i obyczajów szlacheckich nakreślony przez autora z takim upodobaniem, pozwolił mu rzeczywiście uciec od "za późnych żalów, potępieńczych swarów" do "kraju lat dziecinnych", który "zawsze zostanie święty i czysty, jak pierwsze kochanie". Wartości artystyczne "Pana Tadeusza"