Format ekranu w filmach DVD

Mr_Baggins [ Senator ]

Format ekranu w filmach DVD

Filmy DVD z reguły są w formacie 16:9. Czemu niektóre filmy w tym formacie "wypełniają" cały ekran (np. Szeregowiec Ryan), a w niektórych występuje zwężenie ekranu (Gladiator, Gniew oceanu)? Można to co prawda rozciągnąć funkcją "zoom", ale wtedy ucina część napisów. Czy filmy DVD w formacie "widescreen" to jakieś specjalne wersje?

28.02.2002

15:32

[2]

Paul d'Artois [ Centurion ]

Przepraszam że wklejam tekst ale nie chce mi się opisywać wszystkiego po kolei. Tu powinieneś znalźć to co Cię interesuje! Miłej lektury. Wstęp Po pierwsze wszyscy wiedzą, że ekran telewizora ma inny kształt niż ekran w kinie. Ekrany kinowe są zdecydowanie szersze. Ale nie było tak od samego początku. Kiedy pojawiły się pierwsze filmy na początku wieku, obraz miał ten sam kształt co dzisiejsze telewizory. Ale kiedy telewizja stała się popularna w latach 50-tych ludzie coraz mniej chodzili do kin oglądać filmy. Wtedy Hollywoodzcy producenci zauważyli ten trend i wpadli na genialny pomysł, aby znów wszyscy zaczęli przychodzić do kin. Na początku zdecydowali, że filmy w kinie powinny wyglądać inaczej niż na telewizorze - tzn. lepiej. Wymyślili szerokoekranowe i super szerokoekranowe formaty takie jak: CinemaScope oraz Cinerama. Dodali do tego żywsze kolory (Technicolor). Szeroki ekran był najpopularniejszą z tych zmian i tak pozostało. Dzisiejsze filmy generalnie mają dwie skale proporcji: Academy Standard - 1.85:1, oraz Anamorphic Scope - 2.35:1 (nazywany również jako "Scope" lub Panavision czy CinemaScope). Gdy przenosimy stary film z lat 50-tych na telewizor, zazwyczaj nie ma żadnego problemu - film ma te same wymiary co telewizor. Ale problem pojawia się gdy chcemy przenieść film szerokoekranowy na telewizor. Jak to zrobić? Pan&Scan Są dwie metody aby tego dokonać. Pierwsza nazywa się pan&scan. Tutaj film jest tak przenoszony, aby wypełnił pionowo ekran telewizora. Ale wtedy nie ma możliwości aby był widoczny cały obraz w poziomie. Dlatego kamera podczas transferu do tego formatu jest przesuwana w poziomie (pan&scan), aby główna akcja filmu pozostawała w centrum ekranu. Zazwyczaj takie działanie psuje efekt wizualny jaki chciał pokazać nam reżyser filmu. W rzeczywistości nie widać wtedy 33% oryginalnego obrazu. Dla mnie (dla kinomana) to jest nie do zaakceptowania. Letterbox Alternatywną metodą transferu dostępną od dawna na VHS oraz LaserDisc jest tzw. Letterboxing. W tym przypadku podczas przenoszenia filmu, obraz jest poziomo wypełniony na telewizorze. Wtedy nie ma wystarczająco dużo obrazu w pionie i powstają czarne pasy na górze i u dołu ekranu wypełniające obraz TV. Czasy DVD i telewizji cyfrowej W przeszłości, w zależności od tego który format preferowałeś, mogłeś wybrać sobie kasetę VHS lub LaserDisc w pan&scan lub letterbox. Teraz technologia DVD pozwala na umieszczenie obu wersji na jednym krążku: na jednej stronie szeroki ekran a na drugiej pan&scan. Czyli wszyscy są zadowoleni. Jednak przy długich filmach (ponad 160 minut) może być niemożliwe zmieszczenie dwóch wersji bez pogorszenia jakości obrazu i dźwięku (kompresja) nawet na dwuwarstwowym dysku. Jeżeli do filmu ma być dołączony dodatkowy materiał, wtedy jest jeszcze gorzej z miejscem na płycie. Trzeba wybrać albo jedno albo drugie. Czasami o tym czy zamieścić obie czy jedną wersję filmu dyktują koszty produkcji. Teraz także wkroczyliśmy w fazę telewizji cyfrowej, wysokiej rozdzielczości (HDTV). Jedną z najciekawszych własności tej telewizji jest jej szeroki kształt ekranu: 1.78:1 znany także jako 16x9, który jednak nie jest tak szeroki jak kinowy ekran, ale ma i tak duże możliwości prezentacyjne. Widescreen Anamorphic I tutaj się zaczyna sprawa z anamorficznym obrazem DVD oraz HDTV. Format DVD pozwala rozwiązać problem czarnych pasków widzianych w trybie letterboxed na telewizorach 16x9. Jeżeli studio przygotuje anamorficzną zamianę szerokoekranowego filmu na DVD, wtedy możliwe jest aby telewizor 16x9 wyświetlił ten film z niemalże pełną pionową rozdzielczością, podczas gdy będzie widoczny cały obraz w poziomie (bez obcinania boków). A działa to w ten sposób: szerokoekranowy film jest zamieniany na video przy pomocy anamorficznej odbitki (ramki filmu są poziomo ściskane (zwężane)). Ten obraz wideo dopiero teraz jest kompresowany przez MPEG-2, i kodowany na płytę DVD (taka jest ogólna idea). Jeśli teraz odtworzymy na DVD tak zakodowany obraz, będzie on ściśnięty (zaraz będą dalsze wyjaśnienia) Przed odtworzeniem takiego filmu musimy być pewni że nasz odtwarzacz DVD wie jaki rodzaj telewizora mamy podłączony - 4x3 czy może 16x9 (można to sprawdzić w menu odtwarzacza i ewentualnie skorygować). Jeśli to już jest zrobione, i odtworzymy ten film na telewizorze 16x9, obraz zostanie automatyczne rozszerzony do prawidłowych proporcji i wypełni w pionie ramkę obrazu, jednocześnie pokazując obraz na całej szerokości ekranu. Jeśli masz telewizor 4x3 Twój odtwarzacz wykona pewien sprytny trik - rozszerzy obraz elektronicznie, wykasuje mniej więcej co czwartą poziomą linię, doda czarne paski na górze i na dole ekranu, aby uzyskać w końcu standard letterbox. Zatem pierwszą korzyścią z anamorficznego formatu na DVD jest to, że filmy które oglądasz (kupujesz) dzisiaj nie tylko będą lepiej prezentować na zwykłym telewizorze, ale później kiedy kupisz sobie szerokoekranowy TV będą wyglądały o niebo lepiej. Natomiast filmy zapisane w zwykłym formacie będą wtedy wyglądały okropnie. A to dlatego, że aby oglądać film na TV 16x9 na całym ekranie bez czarnych pasków, telewizor musi elektronicznie powiększać obraz. Każda skaza odbitki będzie powiększona, a wrażenie niedostatku rozdzielczości będzie potęgowane. Wszyscy niedowiarkowie tego jak dobrze wygląda film w formacie anamorficznym na DVD niech obejrzą kilka filmów z Columbia Tristar: A Few Good Men, Seven Years in Tibet lub Starship Troopers - jakość obrazu jest wyśmienita. Skąd wiedzieć czy dany film jest w formacie anamorficznym? Zazwyczaj na opakowaniu jest napis: "anamorphic widescreen" lub "enhanced for 16x9 displays". Ale czasami nic nie jest na ten temat napisane. Jest jednak sposób aby się tego dowiedzieć. Trzeba zrobić mały trik: należy wejść do menu setup odtwarzacza i zaznaczyć że podłączony telewizor to 16x9 nawet jeśli nie posiadamy takiego. Kiedy odtworzymy film w formacie widescreen i zobaczymy nie rozszerzony (zwężony) obraz to znaczy że jest anamorficzny. Jeśli wygląda normalnie to znaczy że nie jest anamorficzny (nie zapomnij ustawić w setup odtwarzacza z powrotem na 4x3 aby oglądać normalnie). Jeszcze prostsza sprawa jest dla użytkowników software-owych odtwarzaczy komputerowych np. Cinemaster, PowerDVD. Należy wyłączyć funkcję "resize propotional". Jeżeli teraz obraz na monitorze jest ściśnięty, to znaczy że film jest anamorficzny. Jeżeli wygląda tak samo to nie jest anamorficzny. Radek Poznańczyk Źródło: The Digital Bit